Growth Mindset กับการพัฒนานวัตกรรม โดยศศิมา สุขสว่าง
ความคิดสร้างสรรค์ ซึ่งถือเป็น Growth Mindset อย่างหนึ่ง เป็นอีกความจำเป็นที่ช่วยองค์กรแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นได้ และช่วยในการสร้างโอกาสและมูลค่าทางธุรกิจของบริษัทให้เติบโตด้วย บริษัทที่มีการพัฒนาพนักงานให้มีความคิดอย่างต่อเนื่อง จะสามารถทำให้พนักงานมีแนวทางใหม่ๆในการทำงาน แก้ไขปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ และมองปัญหาเป็นสิ่งท้าทายความสามารถ ท้าทายความคิด ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของ Growth Mindset ซึ่งสามารถทำให้องค์กรมีความได้เปรียบทางธุรกิจอย่างยั่งยืน
(เนื้อหาโดยอ.ศศิมา สุขสว่าง - อ. เก๋ - หากนำไปใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ โปรดอีเมล์แจ้งขออนุญาตก่อนที่ sasimasuk.com@gmail.com หรือใส่เครดิต อ.ศศิมา สุขสว่าง www.sasimasuk.com ด้วยค่ะ ขอบคุณมากค่ะ)
Mindset มีผู้ให้ความหมายไว้หลายความหมาย เช่น "กรอบความคิด" "กระบวนความคิด" ในส่วนของเก๋เองนั้น ให้ความหมายว่า Mindset หมายถึง "กระบวนการคิดของแต่ละบุคคลในการแสดงออกและทัศนคติ ซึ่งมาจากความคิด ความรู้สึก ความเชื่อจากประสบการณ์ที่ผ่านมา การเลี้ยงดู สังคม ครอบครัว การศึกษาเป็นต้น ซึ่งจะแตกต่างกันไปในแต่ละปัจเจกบุคคล" ค่ะ
โดย "Fixed mindset" คือ "ทัศนคติแบบดังเดิม หรือยึดติด อยู่ในกรอบเดิมๆ เกรงกลัวความผิดพลาด ไม่กล้าเสี่ยงแม้มีปัจจัยหลายๆอย่างสนับสนุนในเชิงบวก เป็นต้น หลายๆปัญหาเหล่านี้ ทำให้องค์กรมีอัตราการเติบโตอย่างช้าๆ และไม่ต่อเนื่อง"
และ "Growth Mindset" หรือทัศนคติและแนวคิดแบบยืดหยุ่นและเติบโตพัฒนาต่อไปข้างหน้า เชื่อในศักยภาพของคน และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จนเกิดประสิทธิภาพเป็นอย่างดี การพัฒนาระบบการคิด รวมทั้งการให้เครื่องมือและวิธีการ เพื่อช่วยให้สามารถคิดวิเคราะห์และสร้างสรรค์แก่บุคคลากรจึงเป็นสิ่งจำเป็น และเป็นอีกวิธีการหนึ่งที่จะช่วยให้องค์กรก้าวเดินได้อย่างมั่นคง และได้ตามเป้าหมาย
ปัญหาของบุคคลากรแบบ Fixed Mindset ต่อการพัฒนานวัตกรรม
สิ่งที่เกิดขึ้นเมื่อมีปัญหาในองค์กร และส่งผลต่อการเติบโตขององค์กร ก็คือ
1. คนทำงานไม่กล้านำเสนอสิ่งใหม่ๆ เพราะ ไม่แน่ใจในความคิดที่นำเสนอ หาหลักการหรือวิธีการมาสนับสนุนแนวคิดใหม่ได้ หรือไม่มีวิธีการในการคิดอย่างระบบ หรือคิดสร้างสรรค์
2. คนทำงานไม่เชื่อมั่นในศักยภาพของตัวเองและเพื่อนร่วมงาน เพราะความคิด ความเชื่อ และประสบการณ์ในอดีต
3. คนทำงานหลีกเลี่ยงความท้ายทาย ชอบตั้งคำถามไม่สร้างสรรค์
4. คนคิดว่าการพัฒนาผลิตภัณฑ์/บริการใหม่ๆ หรือนวัตกรรมเป็นเรื่องยาก เรื่องไกลตัว และไม่ใช่หน้าที่ของตัวเอง เป็นต้น
จากสาเหตุดังกล่าวด้านบน "Fixed mindset" หลายๆปัญหาเหล่านี้ ทำให้องค์กรมีอัตราการเติบโตอย่างช้าๆ และไม่ต่อเนื่อง
หลายที่ละเลยการพัฒนาบุคคลากรทำงานทั่วไป ไม่มีนำเครื่องมือและวิธีการใหม่ไปพัฒนากระบวนการคิด เพื่อสร้างทักษะการคิดให้กับคนทำงานเลย หรือบางครั้งมีการพัฒนา แต่เลือกที่จะพัฒนาเฉพาะกลุ่มดาวเด่น หรือคนที่มีผลงานดีอยู่แล้ว แต่สำหรับบุคคลากรทำงานทั่วไปที่อยู่หน้างาน ซึ่งบางครั้งสัมผัสกับกระบวนการผลิตอย่างใกล้ชิด ไม่มีการพัฒนาทักษะการแก้ไขปัญหาและการคิดอย่างต่อเนื่อง ต้องรอให้หัวหน้างานหรือผู้บริหารเข้ามาแก้ไขปัญหา ทั้งๆที่คนที่อยู่หน้างานจะเป็นคนรู้รายละเอียดได้เป็นอย่างดี
แล้วจะทำอย่างไร ให้กลายเป็นทัศนคติแบบตรงกันข้าม หรือที่เรียกว่า "Growth Mindset" หรือทัศนคติและแนวคิดแบบยืดหยุ่นและเติบโตพัฒนาต่อไปข้างหน้า เชื่อในศักยภาพของคน และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จนเกิดประสิทธิภาพเป็นอย่างดี การพัฒนาระบบการคิด รวมทั้งการให้เครื่องมือและวิธีการ เพื่อช่วยให้สามารถคิดวิเคราะห์และสร้างสรรค์แก่บุคคลากรจึงเป็นสิ่งจำเป็น และเป็นอีกวิธีการหนึ่งที่จะช่วยให้องค์กรก้าวเดินได้อย่างมั่นคง และได้ตามเป้าหมาย
(เนื้อหาโดยอ.ศศิมา สุขสว่าง - อ. เก๋ - หากนำไปใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ โปรดอีเมล์แจ้งขออนุญาตก่อนที่ sasimasuk.com@gmail.com หรือใส่เครดิต อ.ศศิมา สุขสว่าง www.sasimasuk.com ด้วยค่ะ ขอบคุณมากค่ะ)
ลักษณะของ Growth Mindset เช่น
1. คนทำงานกล้าออกจาก comfort zone ตั้งใจเรียนรู้สิ่งใหม่ และพัฒนาตัวเองอย่างต่อเนื่อง
2. คนทำงาน มองเห็นศักยภาพ ของทีมงาน หัวหน้า และองค์กร เปิดใจ แลกเปลี่ยนและเชื่อมั่นในทีม ในการแก้ปัญหา และค้นคว้า เพื่อเสนอแนวทางใหม่ๆให้กับองค์กร
3. กล้ายอมรับความล้มเหลวอย่างเปิดใจ ว่าเป็น สิ่งที่ให้บทเรียนรู้และแนวการพัฒนาให้ดียิ่งขึ้น
เวลาที่เก๋เข้าไปเป็นวิทยากรและเป็นโค้ชตัวต่อตัว (One on one coaching) นั้น จะมีหลายเครื่องมือ ที่มาใช้ ในการพัฒนาบุคคลากรโดยการพัฒนา Growth mindset ของบุคคลากรให้ค่อยๆโต ขึ้นเรื่อย จนเบียดเจ้า Fixed mindset ลดลงไป
สรุป
"Fixed Mindset" คือ "ทัศนคติแบบดังเดิม หรือยึดติด อยู่ในกรอบเดิมๆ หลายๆปัญหาเหล่านี้ ทำให้องค์กรมีอัตราการเติบโตอย่างช้าๆ และไม่ต่อเนื่อง การกลัวการเปลี่ยนแปลงความล้มเหลว ไม่กล้าคิดสิ่งใหม่ๆ หรือไม่กล้าออกจาก comfort zone" เป็นต้น
"Growth Mindset" หรือทัศนคติและแนวคิดแบบยืดหยุ่นและเติบโตพัฒนาต่อไปข้างหน้า เชื่อในศักยภาพของคนและทีม และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จนเกิดประสิทธิภาพเป็นอย่างดี กล้าคิดกล้าเสี่ยงอย่างมีเหตุมีผล คิดเชิงบวก ความล้มเหลวคือการเรียนรู้ เป็นต้น
วิธีการปลดล๊อค Fixed Mindset สร้าง Growth Mindset
เครื่องมือที่สามารถปรับใช้เมื่อต้องพัฒนา Growth Mindset ของพนักงานให้เติบโตต่อไป
1. ระบบพี่เลี้ยง (Mentoring) หาพี่ที่มีประสบการณ์ และทัศนคติที่เป็นบวกทั้งต่อตนเองและต่อองค์กร เป็นพี่เลี้ยงให้กับน้องๆหรือพนักงานในกลุ่มที่ต้องการพัฒนา
2. การโค้ช (Coaching) การโค้ชเพื่อพัฒนาบุคคลากรเพื่อให้คนสามารถพัฒนาตนเองเติบโตขึ้นได้ด้วยความสามารถของเขาเอง หัวหน้าเปิดใจและเชื่อมั่นในศักยภาพของลูกน้อง และใช้ทักษะการโค้ช เช่น คำถามปลายเปิดเพื่อ brain storming ให้ได้ความคิดใหม่ๆ , การ Rapport เพื่อสร้างความไว้วางใจและ engagement กับลูกน้อง , การฟังอย่างลึกซึ้ง เพื่อ ให้ได้ยินเสียงที่ไม่ได้พูด, การ feedback ที่มีคุณภาพให้เกิดการพัฒนาตัวเอง และการสร้างแรงบันดาลใจด้วย Story telling เป็นต้น (อ่านเรื่อง Coaching at work กดที่นี่)
3. Appreciative Inquiry (AI) การหาสิ่งดีๆรอบตัว เพื่อสร้างพลังเชิงบวก วงจร AI จะเริ่มจากการค้นหาประสบการณ์ที่ดีที่สุด (Peak Experience) จากนั้นเอาประสบการณ์ที่ได้ไปสานต่อเป็นความฝัน หรือวิสัยทัศน์ (Dream) วางแผนทำให้วิสัยทัศน์เป็นจริง (Design) และเริ่มต้นทำ (Destiny) ศาสตร์ด้านนี้เก๋ได้รับถ่ายทอดจากอ.ดร. ภิญโญ รัตนาพันธุ์ ซึ่งเป็นอาจารย์และผู้ก่อตั้ง AI Thailand และได้นำมาใช้ประกอบกับการพัฒนาตัวเอง บุคคลากร รวมทั้งการพัฒนานวัตกรรมด้วยค่ะ
4. เครื่องมือต่างๆ ที่จะช่วยอำนวยความคิดให้เป็นระบบมากขึ้น ในปัจจุบัน แนวทางความถนัดในการคิดแบบต่างๆ เช่น Systematic thinking, analysis thinking, Strategic thinking และ Creative thinking จะมีหลายเครื่องมือ และวิธีการ ที่ใช้พัฒนาบุคคลากรได้ ซึ่งสามารถเพิ่มศักยภาพการคิดอย่างเป็นระบบ แม้ว่า หลายองค์กรจะมีความแตกต่างกันเรื่องความต่างของวัยทำงาน (Generation Gap) ทั้งในเรื่องของทัศนคติ ความคิด ความเชื่อ และสไตล์การทำงานของแต่ละวัยด้วย ในแต่ละวัยจะมีสไตล์ความคิดที่แตกต่างกัน แต่สามารถนำสิ่งเหล่านี้มาหลอมรวมกัน เพื่อสร้างการเติบโตทางความคิดและการทำงาน ให้องค์กรได้โดยกระบวนการต่างๆตามข้อ 1-3
และอีกหลากหลายวิธีมากมาย เก๋จะเอามาทะยอยเล่าให้ฟังเรื่อยๆนะคะ
หากองค์กรใดมีบุคคลากรที่มี Growth Mindset เป็นอัตราส่วนที่มากกว่า Fixed Mindset จะทำให้โอกาสที่องค์กรสามารถพัฒนาทั้งธุรกิจและนวัตกรรมให้เติบโตอย่างต่อเนื่องจะเป็นจริงได้ ลองใช้วิธีการ ของ ระบบพี่เลี้ยง (Mentoring) Appreciative Inquiry (AI) การหาสิ่งดีๆรอบตัว เพื่อสร้างพลังเชิงบวก , การโค้ชเชิงสติ (Mindfulness Coaching) และเครื่องมือต่างๆเพื่อใช้ในการพัฒนาศักยภาพของบุคลากรนะคะ ที่สำคัญ ต้องมีการพัฒนาบ่มเพาะและติดตามผลอย่างต่อเนื่องค่ะ
(เนื้อหาโดยอ.ศศิมา สุขสว่าง - อ. เก๋ - หากนำไปใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ โปรดอีเมล์แจ้งขออนุญาตก่อนที่ sasimasuk.com@gmail.com หรือใส่เครดิต อ.ศศิมา สุขสว่าง www.sasimasuk.com ด้วยค่ะ ขอบคุณมากค่ะ)
อ้างอิง :
Mindset The New Psychology of success, by Carol S. Dweck, Ph.D.
.................
- สนใจหลักสูตร " Growth Mindset for Performance Working กรอบแนวคิดเชิงเติบโตเพื่อประสิทธิภาพการทำงาน" วิทยากร อ.ศศิมา สุขสว่าง ดูรายละเอียด กดที่นี่
- สนใจหลักสูตรอื่นๆ ในการพัฒนานวัตกรรมและพัฒนาองค์กร ดูรายละเอียดทั้งหมด กดดูที่นี่
(ต้องการ รายละเอียดหลักสูตรฉบับเต็ม พร้อม ใบเสนอราคา ขอความกรุณาอีเมล์มาที่ sasimasuk.com@gmail.com หรือ Line ID: sasimasuk.com อ.เก๋เช็คอีเมล์และ Line ทุกวันค่ะ)
......................................
Creative to Innovation เป็นพื้นที่แบ่งปันและแลกเปลี่ยนแนวคิดเรื่องกระบวนการและเทคนิคการคิดสร้างสรรค์และการพัฒนานวัตกรรม โดยถ่ายทอดจากประสบการณ์การทำงานด้านการวิจัยพัฒนานวัตกรรม ให้คำปรึกษา การสอนด้านการพัฒนานวัตกรรมของผู้เขียน (ศศิมา) ซึ่งเป็นนักพัฒนานวัตกรรมหรือนวัตกร (Innovator) และผันตัวมาแบ่งปัน อบรมสัมมนาให้คำปรึกษาด้านการพัฒนานวัตกรรม โดยการอบรมสัมมนาจะยึดหลัก 3Fs - Fun (สนุก) -Full (เต็มไปด้วยสาระ) - Friend (มิตรภาพการทำงานเป็น Team Work)
.................................
ติดตามข่าว เรื่องความคิดสร้างสรรค์ นวัตกรรม และแลกเปลี่ยนเรื่องการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่และนวัตกรรม หรือติดต่อวิทยากรอบรม In-House training หลักสูตรความคิดสร้างสรรค์ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ และนวัตกรรม (Product Development and Innovation) ได้ที่
ศศิมา สุขสว่าง (เก๋)
E-mail : sasimasuk.com@gmail.com
Website : www.sasimasuk.com
line ID : sasimasuk.com
Facebook : https://www.facebook.com/CreativetoInnovation
Tel. : 081-560-9994
-
Mindsetมีผู้ให้ความหมายไว้หลายความหมาย เช่น "กรอบความคิด" "กระบวนความคิด" ในส่วนของเก๋เองนั้น ให้ความหมายว่าMindsetหมายถึง "กระบวนการคิดของแต่ละบุคคลในการแสดงออกและทัศนคติ ซึ่งมาจ...
-
ในการปรับเปลี่ยนและพัฒนาตัวเอง เพื่อก้าวออกจาก Fixed Mindset ไปสู่ Growth Mindset นั้น หลายๆคนต้องใช้พลังกาย พลังใจที่ก้าวข้ามComfort zone ผ่าน Fear Zone สู่ Learning Zone เพื่อให้...
-
“VUCA World”เป็นคำย่อของ ความผันผวน (Volatility) ความไม่แน่นอน (Uncertainty) ความสลับซับซ้อน (Complexity) ความคลุมเครือ (Ambiguity) “VUCA World” เป็นคำที่ทางกองทัพสหรัฐอเมริกาใช้...
-
องค์กรใด หากมีบุคคลากรที่มี Growth Mindset เป็นอัตราส่วนที่มากกว่า Fixed Mindset จะทำให้โอกาสที่องค์กรสามารถพัฒนาทั้งธุรกิจและนวัตกรรมให้เติบโตอย่างต่อเนื่องจะเป็นจริงได้ 1. ปั...
-
Mindset หรือ ชุดของความเชื่อหรือกรอบความคิดหรือ วิธีคิดที่ความ “ฝังลึก” จนเป็นตัวกำหนดพฤติกรรมมุมมองและทัศนคติของบุคคลที่มีต่อเรื่องราวและสิ่งต่าง ๆ ซึ่งในคนทุกคนจะมีทั้ง คนที่มีกร...
-
ในช่วงนี้หลายๆครั้งที่สมองเราปั่นป่วนไปด้วยสภาวะอารมณ์ที่มากระทบจากภายนอก ข่าว และสถานการณ์ต่างๆ วันนี้เก๋มา แนะนำเทคนิค การเขียนถึงตัวเอง เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ช่วยให้เราค้นหาสิ่งท...
-
จากการศึกษาของ Institute for the Future ได้สรุปทักษะที่จำเป็นในคศ. 2020 สำหรับพนักงาน หรือลูกจ้าง 10 อย่างที่จำเป็นที่ต้องมี หากไม่มีแล้วคุณมีโอกาสตกงาน หรือเสี่ยงต่อการไม่ก้าวหน้า...
-
โมเดลการเรียนรู้แบบ 70:20:10 นั้น ก่อตั้งขึ้นโดยนักเขียนMorgan McCall, Michael Lombardo และ Robert Eichingerในความร่วมมือกับ(partnership) กับ Centre for Creative Leadership และถือว...
-
วันนี้เก๋ -ศศิมา จะมาแบ่งปันเกี่ยวกับการปรับตัวและพัฒนาตัวเองเพื่อรับมือกับยุค Digital transformation และ VUCA World กันค่ะ อย่างที่เราได้ยินกันมาตั้งแต่ต้นปีแล้วนะคะว่า ปีนี้อยู่ย...
-
ในสถานการณ์ที่ปัจจุบัน หลายๆบริษัทประสบปัญหาวิกฤติ บางบริษัทก็ได้ลดคน หรือปิดบริษัท แต่ในบางบริษัท ก็รับคนเพิ่มในตำแหน่งงานต่างๆ เรียกว่าในวิกฤติก็มีโอกาสในหลายๆบริษัท สำหรับคนทำงา...
-
ปัจจุบัน บริษัทต่างๆมีโปรแกรมสำหรับพัฒนาการเรียนรู้ของบุคคลากรในบริษัท โดยใช้งบประมาณสูงมากในปีหนึ่งๆ แล้วก็ได้ผลบ้าง ไม่ได้ผลบ้าง ตรงกับที่ผู้เรียนต้องการบ้าง ไม่ตรงบ้าง ซึ่งจากบท...
-
ช่วงนี้หลายคนอาจจะได้ยินคำว่า "New Normal" บ่อย จนสงสัยว่ามันคืออะไร วันนี้เก๋มาแบ่งปันข้อมูลกันค่ะ คำว่า "New Normal" แปลเป็นภาษาไทยได้ว่า "ความเป็นปกติในรูปแบบใหม่ " ซึ่งคำนี้ ถู...
-
วันนี้เก๋อยากจะแชร์แนวคิดและบอกเล่าเรื่องราวการพัฒนาตัวเอง เพราะที่ผ่านมาได้มีการคุยกับพี่ๆเพื่อนๆน้องๆหลายคน เกี่ยวกับเป้าหมายชีวิต อยากทำโน่น ทำนี่ อยากทำหลายอย่าง หรือบางคนขาดแร...
-
บทความนี้ เก๋มาแบ่งปัน คำถามที่ต้องถามตัวเอง ก่อนทำงานที่บ้านWork from HomeหรือWork anywhereเพื่อการเตรียมตัวให้พร้อม และทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพค่ะ ช่วงนี้เป็นช่วงเหตุการ...
-
เก๋มาแบ่งปันแนวทางของตัวเองนะคะ เป็นเทคนิคการเรียนรู้เรื่องใหม่ๆ Re-skill ,Up skill โดยใช้เวลา 20-60 ชั่วโมงให้เรียนรู้ ทำได้และแบ่งปันได้ โดยแบ่งเป็นเรียนรู้วันละ 1-2ชั่วโมงอย่างส...
-
หลายสิบปีที่ผ่านมาในการทำงานประจำ ผู้เขียนได้ร่วมงานกับคนหลากหลายแบบจากหลายสิบแผนกในแวดวงคนทำงานกินเงินเดือน บางคนทำงานเพียง 2-3 ปีก็เปลี่ยนงานบางคนก็ทำงานในที่ทำงานเดิมเป็นสิบๆปี ...
-
เมื่อต้นเมษายน 2559 ผู้เขียนได้จดหมายเชิญทางอีเมล์จากอาจารย์ที่มหาวิทยาลัยที่ เยอรมนี The Technische Universität Dresden (TUD) ที่ผู้เขียนเรียนจบระดับปริญญาโทด้านวิศวกรรมศาสตร์มา ท...
-
หลายคนอาจจะรู้จัก To do list หรือรายการที่ต้องทำ มามากมายแล้ว วันนี้เก๋มาแลกเปลี่ยนวิธีการเขียน To do list กันค่ะ To do list หรือ รายการที่ต้องทำเปรียบเสมือน แผนที่ หรือ google map...
-
ชีวิต เหมือนการปั่นจักรยาน คุณจะต้องปั่นมันอย่างต่อเนื่อง มันถึงจะไปต่อได้ ไม่งั้นก็ล้มหรือไม่ก็หยุดอยู่กับที่ ชีวิตการทำงานก็เหมือนกัน ก็ต้องพัฒนาตนเองตลอดเวลา จะช่วยให้ให้เราปรับ...
-
เริ่มปีใหม่ หลายคนอยากตั้งเป้าหมายเพื่อการเปลี่ยนแปลงตัวเอง หรือพัฒนาตัวเองไปในทางที่ดีขึ้น วันนี้ เก๋ก็มีเทคนิควิธีการง่ายๆในการตั้งเป้าหมายมาแบ่งปันกันค่ะ การตั้งเป้าหมาย (Goal ...
-
อ.เก๋ได้ฟังคลิปของ Stan lee ผู้แต่งเรื่องไอ้หนุ่มแมงมุม หรือ สไปเดอร์แมน (Spider-man) ที่เพื่อนโพสต์ใน FB ฟังแล้วได้ไอเดียดีๆ สำหรับสร้าง Growth Mindset เลยไปค้นหาคลิปต้นฉบับเต็มฟั...
-
ในปัจจุบันการทำงานที่เรียกว่า Work – life balance คงเป็นเป้าหมายชีวิตในชีวิตของหลายๆคน แต่จากการงานในปัจจุบันคงไม่มีงานไหนที่เราสามารถแยกชีวิตและงานออกได้อย่างชัดเจน และทำให้สมดุลก...
-
Adversity Quotient หรือ AQ คือ ความสามารถในการรับมือกับปัญหา ซึ่งเป็นการรวมความสามารถทั้งด้านร่างกายและจิตใจในการเผชิญหน้ากับปัญหา และการพยายามที่จะหาหนทางในการผ่านพ้นอุปสรรค ปัญ...
-
10 กฏการพัฒนาตัวเอง โดยอ.ศศิมา สุขสว่าง-เก๋ วันนี้เก๋เอา 10 กฏการพัฒนาตัวเองมาแบ่งปันค่ะ ลองเอาไปใช้กันดูนะคะ เผื่อเป็นไอเดียสำหรับพัฒนาตัวเองค่ะ 10 กฏการพัฒนาตัวเอง มีดังนี้ค่ะ ก...